Magazines | Vallei Business nummer 4 2024

Vanuit de gouden driehoek van mediation, coaching en training reikt Victor Chevallier binnen het Transitie Instituut in Wageningen organisaties handvatten aan om verandering door te zetten en conflictsituaties daadwerkelijk aan te pakken.

Tekst: Wilma Schreiber

Als mediator, coach en trainer werkt Victor Chevallier hoofdzakelijk voor het bedrijfsleven, onderwijs- en zorginstellingen, gemeenten en provincies. In het geval van mediation betreft dit doorgaans het oplossen van knelpunten als gevolg van conflicten tussen personeelsleden, waarbij zowel medewerkers als leidinggevenden bij hem kunnen aankloppen. Daarnaast verzorgt hij coaching om mensen te helpen beter te presteren of problemen te tackelen. “Als een team niet functioneert, is er vaak sprake van een onderstroom in de teamverhoudingen die opgelost moet worden. Daarom voer ik altijd gesprekken alle betrokkenen: individuen, team én leidinggevende”, verklaart Chevallier, die kan bogen op meer dan twintig jaar ervaring.

Het motto van het Transitie Instituut luidt ‘Voor de verandering’. “Dat staat voor meerdere doelen. ‘Laten we eens wat anders doen’, maar tegelijkertijd geef ik daarmee aan dat verandering soms broodnodig is. Dat terwijl veranderen heel erg lastig is voor mensen, omdat ze vaak vastzitten in automatismen”, stelt Chevallier. “Daarom is altijd mandaat van het management vereist om door te pakken en concreet verandering te bewerkstelligen. Ik wil pas afscheid nemen van een casus, dispuut of organisatie op het moment dat er daadwerkelijk verandering plaatsgevonden heeft.”

Verschillende perspectieven
Een mediationtraject start met het inventariseren van de knelpunten, waar loopt een organisatie, team of individu op vast? “Dan zie je dat de bedoelingen doorgaans goed zijn, maar de communicatie niet altijd even helder is. Soms sleept een kwestie al jaren en is er nooit adequaat op ingegrepen, omdat partijen elkaar niet vertellen wat er werkelijk speelt”, aldus Chevallier. “Het komt regelmatig voor dat ik werkgever en werknemer spreek over eenzelfde conflict. De werkgever vindt iets blauw, vervolgens praat je met de werknemer en die vindt het oranje. Precies hetzelfde thema!”

Een belangrijke stap in het traject is dan ook het voeren van één of meer individuele gesprekken met beide partijen. “Vervolgens nodig ik beiden uit om in één ruimte samen te komen en aan mij – niet aan de andere partij – te vertellen hoe iemand denkt over de casus. In die techniek zit al veel opening, iemand kan mij in de ogen kijken en daadwerkelijk ontladen, in een wat meer genuanceerde vorm dan in de voorgesprekken. Dan zijn ze het in principe nog steeds oneens, maar ontstaat er wel een vorm van begrip voor elkaars perspectief, het feit dat ze er beiden anders in staan.”

Zelfvertrouwen als basis
Coaching ligt daar tegenaan, waarbij de doelgroep uiteenloopt van conciërges tot dga’s. “Dat klinkt misschien gek, maar de problematiek lijkt erg op elkaar, we zijn ten slotte allemaal mensen. Een conciërge vindt het spannend als hij tegen zijn pensioenleeftijd extra taken erbij krijgt. En een hoogleraar die jaarlijks naar Japan vliegt voor congressen, ervaart stress als hij het podium op moet”, illustreert Chevallier. “Het komt altijd neer op zelfvertrouwen, de positie in het organisatiesysteem. Met steeds als kernvraag: wordt iemand gewaardeerd, gezien, gerespecteerd?” Nazorg staat hoog in het vaandel. “Ik volg mensen één of twee jaar op minder frequente basis om de kans op terugval te verkleinen.”

Ook trainingen zijn een vaak gelopen pad bij verandering. Ook hier gaat Chevallier gesprekken aan met alle betrokkenen. “Ik voer individuele gesprekken met teamleden om te achterhalen hoe de vlag erbij hangt en met de leidinggevende om te horen wat hij of zij concreet wil bereiken. Vervolgens stippel ik met een teamleider, hr-manager of directeur het pad uit en verzorg ik passende trainingen voor team en organisatie inclusief de nodige spelelementen en energizers. Zo komen we gezamenlijk tot toetsbare doelen, waar een organisatie mij ook op mag afrekenen. Want ik wil wezenlijk bijdragen aan verandering.”

Beweging realiseren
En dan is het eerdergenoemde mandaat voor het bewerkstelligen van verandering onontbeerlijk. “Ik vraag organisaties de draak in de bek te kijken. Als Jan Jansen op de werkvloer voor problemen zorgt, zijn er kaders nodig om hem in het team te laten invloeien. Lukt dat niet, dan moet met Jansen een serieus gesprek gevoerd worden om als organisatie afscheid van hem te nemen zodat het team als team verder kan functioneren”, aldus Chevallier, die erop hamert als organisatie altijd het gesprek aan te gaan. “Soms zijn mensen bang niet aan hun financiële verplichtingen te kunnen voldoen en blijven ze daarom zitten. Als je die zorg weg weet te nemen, zie je mensen schuiven.”
Door de jaren heen zag Chevallier zijn vakgebied evolueren. Was coaching twee decennia geleden nog een onbekend fenomeen, nu is het aanbod van coaches overweldigend. “Verder zie je dat mediation jammer genoeg meer naar de juridische kant is gaan neigen. En over mijn vorm – intensieve gespreksbegeleiding – bestaan nog de nodige misverstanden. Mensen denken vaak: ‘maar we hebben toch geen ruzie’ of vinden het een zwaar instrument. Een gemiste kans, want gespreksbegeleiding kan wel degelijk een vastzittend systeem snel en relatief informeel in beweging brengen.”

Concrete aanpak
De concrete aanpak die Chevallier hanteert, helpt daarbij. “Door bij alle betrokken partijen goed door te vragen, weet ik snel op tafel te krijgen wat er speelt en een helder beeld te vormen. Dat kan soms confronterend zijn. Dan krijg ik een casus binnen van iemand die niet lekker draait in een team, maar klinkt diens verhaal aannemelijk en blijken meerdere mensen binnen het team problemen te ervaren. Dan moet er dus iets met de leidinggevende gebeuren. Want als je niets doet, verandert er ook niets.” Daadwerkelijk veranderen als individu of team is lastig. Als medewerkers niet voelen dat verandering nodig is of wanneer verandering niet in hun voordeel is, komen ze niet in beweging. “Training of coaching kan dan leiden tot inzicht en mensen uit hun automatismen halen. Dan zie je mensen en teams wezenlijk de verandering in duiken.”

Zelf geniet hij het meest van mensen die hij vooruit heeft weten te helpen. “Soms kom ik jaren na een traject iemand in de supermarkt tegen die zegt: ‘Het was een heftige tijd voor mij, maar ik ben zo blij hoe ik eruit gekomen ben. Ik ben een ander pad ingeslagen mede dankzij de gesprekken met jou.’ Dan verlaat ik de winkel met een smile en een trots gevoel, want daar doe ik het voor. Dat mensen zelfstandiger, authentieker en assertiever in het leven staan.”
 
Transitie Instituut
Grebbedijk 30-A
6702 PC Wageningen

M 06-123 173 20
E info@transitie.nu
I www.transitie.nu

delen: